درمانهاي مکمل و جايگزين
هيچ درمان مکمل يا آلترناتيوي تاکنون در درمان يا شفاي سرطان مورد تاييد در مظالعات علمي قرار نگرفته است. اين درمانها در درمان عوارض سرطان يا عوراض درمان سرطان مي‌توانند مورد استفاده قرار گيرند.
بيماران و اطرافيان ايشان دايما در جستجوي يافتن راه درمان بيماري بوده و در اين مسير بعضا با روشهاي درماني جديدي آشنا مي‌شوند که بسياري از آنها ادعاي درمان و شفاي کامل بيماري را دارند. هر چند قصد انکار تاثير رواني روشهايي که بيمار به آنها ايمان دارد نداريم، اما از آنجا هدفمان توصيه و تاييد روشهايي است که قابل تکرار بوده و براي تمام بيماران کاربرد داشته باشد، در اين مبحث از ذکر روشهايي که قادر به تاييد آنها نيستيم پرهيز مي‌کنيم.
روشهايي که در زير ذکر شده‌اند، پس از تاييد پزشک معالج شما، قابل استفاده براي موارد محدودي که براي آنها تاييد علمي دارند، مي‌باشند. اگر بروز سرطان باعث شده است احساس کنيد عنان و کنترل سلامتي خود را از دست داده ايد و دوست داريد بيشتر به بدن خود توجه کنيد، طبهاي جايگزين و مکمل انتخاب خوبي هستند. بايد توجه کنيد که بعضي از اين روشها بيشتر از فايده، براي شما ضرر دارند. ما در اينجا به شما در جدا کردن روشهاي مفيد از مضر کمک مي‌کنيم. با آنکه بسياري از اين روشهاي مکمل و جايگزين در رفع عوارض بيماري و درمان ( مانند تهوع، استرس ... ) موثرند، اما معمولا آنقدر قوي نيستند تا کاملا شما را از درمان دارويي اين عوارض بي‌نياز کنند.
در زير 10 روش مکمل و جايگزين را آورده‌ايم که در صورت تاييد پزشک معالج شما، مي‌تواند در موارد کاربرد ذکر شده موتر باشند:
درمانهاي مکمل و جايگزين
1- طب سوزني ( Acupuncture )
در اين روش با وارد کردن سوزنهاي بسيار نازک به محلهاي هدف خاصي در پوست و تحريک نقاط هدف، درمان صورت مي‌گيرد. تاثير اين روش در کنترل تهوع و استفراغ ناشي از شيمي درماني و نيز کنترل بعضي از دردهاي بيماران سرطاني ثابت شده است.
از پزشک خود براي معرفي مراکز و پزشکان مورد تاييد طب سوزني سوال کنيد و قبل از اقدام حتما از پزشک معالج اجازه بگيريد.
تاثير طب سوزني در بسياري از موارد مورد ادعا به اثبات نرسيده است. ضمنا ممکن است در کساني که در دوره شيمي درماني دچار عوارض خوني مي‌شوند انجام اين کار ممنوعيت داشته باشد.
آروماتراپي يا بو درماني ( َAromatherapy )
استفاده از روغنهاي معطر بر روي سطح پوست در حين ماساژ يا داخل وان، يا استفاده از مواد معطري که بوي خود را در محيط پخش مي‌کنند، با اهداف درماني، آروماتراپي ( بو درماني ) گفته مي‌شود.
اين روش در کنترل تهوع و استفراغ شيمي درماني، استرس، و در مواردي درد بيماران سرطاني موثر است. اين روش براي استفاده در محل زندگي بيمار توسط خود بيمار يا توسط درمانگر کاربرد دارد.
در صورت استفاده اين مواد بر روي پوست بايد مراقب عوارض حساسيتي آنها باشيد.
توصيه مي شود مبتلايان به سرطانهاي پستان با گيرنده هاي حساس به هورمون از مصرف عصاره اسطوخودوس و چاي بر روي پوستشان اجتناب نمايند.
3- ورزش و نرمش ( ٍExercise )
ورزش و نرمش ملايم مي‌تواند در کم کردن خستگي و استرس بيماران تحت شيمي درماني و پرتودرماني کمک کرده، و خواب را بهبود دهد. بسياري از مطالعات از بهبود کيفيت زندگي و طول عمر بيماران سرطاني که ورزش مي‌کنند خبر مي‌دهند.
چانچه تاکنون به طور منظم ورزش نمي‌کرديد، قبل از شروع ورزش با پزشک معالج مشورت کنيد. در صورت مجوز پزشک از ميزان کم نرمش در روز شروع کرده و به تدريج آن را افزايش دهيد تا به حدود 30 دقيقه در هر روز يا اغلب روزهاي هفته برسيد. سخت نگيريد. از همين امروز ورزش را در محيط منزل، باشگاه ورزشي، پارک و هر جايي که برايتان مقدور است به هر ميزاني که مي‌توانيد شروع کنيد
4- هيپنوتيزم ( Hypnosis )
هيپنوز يک حالت تمرکز بسيار بالاست. در جلسه هيپنوتيزم پس از آنکه درمانگر شما را به وضعيت ريلکس برساند، از شما مي‌خواهد که بر موضوعي خاص مانند کنترل درد يا اضطراب خود تمرکز کنيد.
هينوتيزم در کنترل درد، استرس و تهوع و استفراغهاي رواني موثر بوده است.
از پزشک معالج در مورد انجام اين روش سوال کنيد. چنانچه سابقه مشکل رواني داشته باشيد اين موضوع را به درمانگر هيپنوتيزم خود اطلاع دهيد.5- ماساژ ( Massage )
چنانچه ماساژور فرد کارآزموده‌اي باشد، ماساي بيماران سرطاني مي‌تواند مفيد باشد. مشخص شده است که ماساژ در رفع درد، استرس، و خستگي بيماران سرطاني موثر است. بسياري از مراکز انکولوژي درمانگر ماساژ دارند.
از پزشک در مورد ماساژ و فرد ماساژور مورد تاييد سوال کنيد. چنانچه شمارش سلولهاي خون شما پايين باشد ماساژ ممنوع است. از ماساژور بخواهيد اطراف محل زخمها، جراحي، آنژيوکت، و محلهاي تحت راديوتراپي را ماساژ ندهد. در افرادي که درگيري استخواني سرطان دارند بهتر است ماساژ عمقي استفاده نشود
6- مراقبه ( Meditation )
مراقبه حالت تمرکز عميق با متمرکز شده بر روي موضوعي خاص، تصوير يا موسيقي خاص است که همراه با تنفسهاي عميق و اجراي تمرينهاي مخصوصي انجام مي‌شود. اين روش در کنترل استرسها و اضطراب بيماران سرطاني موثر بوده است.
انجام مراقبه عموما بي‌خطر است
7- موسيقي درماني ( Music therapy )
در جلسه موسيقي درماني، درمانگر بيمار را تشويق به شنيدن، مرور ذهني، نواختن، خواندن موسيقي، و حتي گفتن اشعار مي‌کند. تاثير اين روش در کنترل درد و تهوع و اسفراغ بيماران سرطاني ثابت شده است.
اين روش بي‌خطر است. بر خلاف تصور نياز به هيچگونه سابقه يا استعداد موسيقيايي در فرد ندارد. در بسياري از مراکز انکولوژي درمانگر موسيقي درماني مقيم است.
8- تکنيکهاي ريلکسيشين ( Relaxation Techniques )
تکنيکهاي ريلکسيشن براي تمرکز ذهن بر آرامش رواني و عضلاني کاربرد دارند. اين تکنيکها براي برطرف کردن اضطراب و خستگي موثر هستند و مي‌توانند اختلالات خواب در بيماران سرطاني را بهبود دهند.
اين تکنيکها بي خطر بوده و در منزل قابل انجام هستند.
9- تاي چي چوان ( Tai Chi )
تاي چي چوان نوعي هنر رزمي چينياست که از حرکات هماهنگ و آهسته اندامها همراه با تنفس عميق براي برطرف کردن استرسها و بهبود تمرکز بهره مي‌برد.
اين روش در کنترل استرس مبتلايان به سرطان موثر بوده است.
اين روش بي خطر بوده و قابل انجام در منزل است.
از اجراي تمريناتي که منجر به بروز درد مي‌شوند خودداري نماييد.
10- يوگا ( Yoga )
در يوگا از کشش عضلات همراه با تنفس عميق در وضعيتهاي مختلف براي بهبود تمرکز استفاده مي‌شود. انواع مختلفي از يوگا وجود دارند.
تاثير يوگا در کاهش استرس و خستگس و بهبود خواب بيماران سرطاني به اثبات رسيده است.
از پزشک معالج خود در مورد انجام تمرينات يوگا سوال کنيد.
از انجام حرکاتي که با درد همراه شوند خودداري کنيد.
مطالب مرتبط:
متخصص و مرکز درمان سرطان در مشهد
شيمي‌درماني و راديوتراپي، تفکيک يا ادغام؟