يکي از مهمترين و جديترين عوارض شيمي درماني، عفونتهاي مختلف است. بيماران تحت درمان به علت سرکوب دستگاه ايمني با داروهاي شيمي درماني، مستعد ابتلا به عفونت هستند. لازم است علايم عفونت در بيماران تحت شيمي درماني جدي گرفته و به آن توجه شود. بروز عفونت بسته به محل آن علايم مختلفي دارد. در بيماران با ايمني سرکوب شده، علايم عفونتها ميتواند با افراد سالم متفاوت باشد. اين علايم بايد احتمال عفونت را مطرح کند:
- يکي از مهمترين علايم عمومي عفونتها، تب است. تب با احساس گرما در بدن متفاوت است. بهتر است از دماسنج براي بررسي تب استفاده شود. چنانچه دماي ترمومتر زيرزباني بيشتر از 38.3 مشاهده شود، يا دماي 38 درجه سانتگراد پس از يک ساعت اندازهگيري مجددا 38 يا بالاتر گزارش شود، تب در نظر گرفته ميشود.
- عرق کردن بيش از حد يا لرز بدنبال تب
- سرفه و علايم تنفسي مانند تنگي نفس، گلودرد و...
- علايم ادراري مانند سوزش يا تکرر ادرار و ...
- اسهال شديد يا خوني
- علايم تورم و قرمزي و التهاب اطراف محل جراحي يا آنزيوکت يا کولوستومي و ...
- درد شديد شکمي غيرقابل توجيه
- التهاب مخاط دهان يا واژن، بروز برفک دهاني يا لايه سفيد در مخاط دهان
با توجه به اينکه کنترل و درمان عفونت خصوصا در بيمار با کاهش سطح ايمني و تحت شيمي درماني اقدام تخصصي است، لازم است در صورت بروز هرگونه علايم مطرح کننده عفونت، بلافاصله تيم درماني را در جريان بگذاريد و از خود درماني يا تاخير در مراجعه بپرهيزيد. بررسي و رد احتمال عفونت توسط پزشک با آزمايش شمارش سلولهاي خوني ( CBC ) شروع ميشود و بسته به علايم ممکن است نياز به اقدامات تخصصي ديگري داشته باشد.
براي پيشگيري از بروز عفونت موارد زير به بيماران تحت شيمي درماني که احتمال کاهش سلولها و سطح ايمني دارند توصيه ميشود:
- حضور در محيطهاي مشکوک عفوني و تماس با افراد بيمار عفوني را به حداقل برسانيد: مکانهايي مانند اتوبوس، کلاس درس که افراد سرماخورده در آن حضور دارند، ايستگاه مترو بدون تهويه، جمع خانوادگي که افراد بيمار عفوني در آن حضور دارند و...
- دستهاي خود را بيشتر از معمول بشوييد. استفاده از مايعات ضدعفوني کننده سطوح بسيار مفيد است.
- در مورد واکسيناسيون با پزشک معالج خود مشورت کنيد.
- زخم جراحي يا زخم بستر يا محل آنژيوکت و تزريقات را با روش آموزش داده شده مراقبت نماييد و مرتبا استريل کنيد.
- پوست اولين و مهمترين سد دفاعي در مقابل عفونتهاست؛ مراقب پوست خود باشيد: روزانه دوش بگيريد و با حوله نرم بدن را خشک کنيد. در هنگام ناخن گرفتن مراقب زخم شدن پوست باشيد. ترجيحا از تيغ براي تراشيدن مو استفاده نکنيد. پوست را با کرم يا لوسيون مرطوب و چرب نماييد. از وسايل برنده و تيز حتيالمقدور کمتر استفاده کنيد. اتو کردن و آشپزي را با دقت انجام دهيد. تا حد امکان باغباني نکنيد.
- در صورت امکان از تماس با حيوانات خودداري کنيد.
- محصولات لبني پاستوريزه استفاده کنيد.
- تا حد امکان غذاي خانگي بخوريد.
- با مسواک زدن و نخ دندان کشيدن و دهانشويه ها بهداشت دهاني را بالا ببريد. اگر دچار خشکي دهان هستيد، توصيه هاي قسمت مربوط به خشکي دهان را نيز مطالعه کنيد.
- شستشوي ناحيه مقعد و واژن بايد با احتياط و ملايمت صورت گيرد