غربالگري به مجموعه اقدامات تشخيصي گفته مي‌شود که براي کشف يک بيماري در افراد در معرض خطر جامعه، اما به‌ظاهر سالم و بدون علامت انجام مي‌شود. هدف از اين اقدامات کشف بيماري پيش از علامتدار شدن و در واقع در مراحل اوليه بيماري است. کشف زودهنگام بيماري و در مراحل ابتدايي آن مزايايي دارد که مهمترين آن، قابليت درمان و نتايج بهتر درماني با درمانهاي سبک‌تر، کم عارضه‌تر و کم هزينه‌تر است.
اقدامات تشخيصي که پزشک براي بررسي مشکل بيماري که به علت علايم خاصي به وي مراجعه کرده است درخواست مي‌کند، طبق اين تعريف غربالگري تلقي نمي‌شوند.
غربالگري براي بسياري از بيماريها براي جمعيت در خطر آنها توصيه و انجام مي‌شود. مثالهايي شناخته شده و معروف در کشور، غربالگري تنبلي چشم در کوکان پيش دبستاني، غربالگري بيماريهاي جنين در خانمهاي باردار در خطر بيماريهاي ژنتيکي مانند تالاسمي، غربالگري فشارخون بالا در افراد معرض خطر در مراکز بهداشتي درماني هستند.
آشنايي با تعريف غربالگري اين پرسش را در ذهن مطرح مي‌کند که چرا اين اقدام را براي تمام بيماريها و براي همه افراد انجام ندهيم؟ در پاسخ بايد به شرايط مطرح شده از سوي سازمان بهداشت جهاني ( WHO ) اشاره کرد که خصوصيات بيماري که غربالگري در آن توصيه مي‌شود را با در نظر داشتن هزينه بالاي اقدامات تشخيصي براي افراد و جوامع، مطرح مي‌کند؛ مهمترين اين شرطها عبارتند از:
- بيماري بايد يک مشکل سلامتي عمومي باشد.
- بيماري براي مراحل ابتدايي درمان بهتري داشته باشد.
- امکانات تشخيصي و درماني بايد در جامعه وجود داشته باشد.
- بيماري دوره بدون علامت نسبتا طولاني داشته باشد.
شرطهاي بالا براي بسياري از بيماريها صدق نمي‌کند. از آنجا که اقدامات غربالگري به صورت برنامه‌هاي جامع و سراسري در کشورها انجام مي‌شوند، انتخاب بيماريهايي که بايد مورد بررسي غربالگري قرار گيرند و انتخاب افرادي از جامعه که غربالگري در مورد آنها انجام مي‌شود، در همه جاي دنيا با دقت و وسواس زيادي صورت مي‌پذيرد.
در اينجا ما فقط به موارد توصيه شده براي غربالگري بيماريهاي سرطاني در افراد عمومي جامعه خواهيم پرداخت. ذکر موارد خاص و با جزييات براي افرادي که غربالگري در آنها توصيه مي‌شود از حوصله اين بحث خارج است
لينک مطالب مرتبط:
غربالگري سرطان پستان
غربالگري سرطان روده بزرگ ( کولورکتال )
غربالگري سرطان دهانه رحم ( سرويکس )
غربالگري سرطان پروستات
غربالگري سرطان ريه
غربالگري سرطان تخمدان؟
متخصص و مرکز درمان سرطان در مشهد
شيمي‌درماني و راديوتراپي، تفکيک يا ادغام؟